अभिभावक बन्नु र अभिभावकत्व बहन गर्नु फरक विषय हो । प्राविधिक रुपमा त सन्तान जन्माउँदैमा स्वतः अभिभावक बनिन्छ, तर अभिभावक बन्न त सन्तानको पालनपोषणमार्फत शारीरिक र भावनात्मक विकासमा सहयोगी बन्न सक्नुपर्छ । सुरक्षाको प्रत्याभूति दिलाउँदै सामाजिक र जीवनपयोगी सीपको विकास गर्दै एक स्वस्थ र जिम्मेवार व्यक्तिको रूपमा हुर्काउन अभिभावकत्व प्रदान गर्न सक्नुपर्छ ।
बालबालिकाले समयमै राम्रो अभिभाकत्व पाउने हो भने त्यसको प्रभाव उनीहरूको सर्वाङ्गीण विकासमा देख्न सकिने विभिन्न अध्ययनबाट प्रमाणित भइसकेको छ । २१ औं शताब्दीमा विज्ञान–प्रविधि र विश्वव्यापीकरणको अवधारणाले अभिभावकहरूले नयाँ नयाँ चुनौती र अवसरको सामना गर्नुपरेको छ । यसले समयानुसार अभिभावकको भूमिकामा परिवर्तन आएको हामी प्रष्ट देख्न र महसुस गर्न सक्छौं । त्यसैले अभिभावकले सन्तानको राम्रोसँग लालनपालनको लागि यी पाँच कुरामा ध्यान दिनुपर्छ ।
१. आधारभूत आवश्यकता परिपूर्ति
अभिभावकहरूको पहिलो जिम्मेवारी आफ्ना बालबालिकाको गाँस, बास र कपास जस्ता आधारभूत आवश्यकता मात्र होइन, स्वास्थ्य, शिक्षा र सुरक्षा पनि परिपूर्ति गर्नु हो । बालबालिका सम्पूर्ण रूपमा अभिभावकसँग निर्भर हुन्छन् । धेरै साना बालबालिकाले आफ्ना आवश्यकता र चाहना अभिभावकलाई खुलेर बताउन सक्दैनन् ।
