झापा । नेपालका लागि चिनियाँ राजदूत चेन सोङले दर्जनौं मानिसको ज्यान लिएको एक भयावह बस दुर्घटनाको सार्वजनिक रूपमा उपहास गरेपछि कडा प्रतिक्रिया सामना गरिरहेका छन् । उनको असंवेदनशील टिप्पणीले नेपालभर रिस उत्पन्न गरेको छ, धेरैले उनको तत्काल हटाइनुपर्ने र चिनियाँ सरकारबाट औपचारिक स्पष्टीकरणको माग गरिरहेका छन् ।
नेपालको पीडाप्रति बेवास्ताको चरम प्रदर्शनमा, राजदूत चेनले सिमल तालमा भएको त्रासद दुर्घटनालाई हल्का रूपमा लिए, जहाँ दुई बसहरू पहिरोले बगाएर त्रिशूली नदीमा खसेका थिए । २४ शव बरामद भएको र ३८ जना अझै बेपत्ता रहेको अवस्थामा चिनियाँ राजदूतले चलिरहेको उद्धार प्रयासमा व्यंग्य गरे, सामाजिक सञ्जालमा ‘त्यसो भए चुम्बक खोज’ भनेर व्यंग्यात्मक पोस्ट गरे, जुन भारतीय गोताखोरहरूले खोजीमा सहयोग गर्न ल्याएको चुम्बकलाई जनाउँदै थियो ।
यो निर्दयी टिप्पणीले व्यापक निन्दा निम्त्याएको छ, आलोचकहरूले चीनलाई राष्ट्रिय शोकको समयमा जानीजानी नेपालको उपहास गरेको आरोप लगाएका छन् । अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध तथा पर्यटन समितिका सभापति राजकिशोर यादवले राजदूतको व्यवहारलाई अकूटनीतिक र आपत्तिजनक भन्दै भने, ‘यो नेपालको पीडाको खुल्लमखुल्ला अपमान हो र यसले चिनियाँ अहंकारको वास्तविक अनुहार देखाउँछ । हाम्रो देशप्रति यस्तो अनादर सहन गरिने छैन ।’
यादवले नेपालको परराष्ट्र मन्त्रालयलाई तत्काल कारबाही गर्न माग गरे, जसमा चिनियाँ राजदूतलाई औपचारिक स्पष्टीकरणका लागि बोलाउने कुरा समावेश छ । उनले थपे, ‘चिनियाँ राजदूतले सबै कूटनीतिक सीमाहरू नाघेका छन् । उनलाई हटाउने कुरा गम्भीरतापूर्वक विचार गर्नुपर्छ ।’
सांसद रामहरि खतिवडाले पनि आक्रोशको स्वरमा सामेल हुँदै राजदूतको टिप्पणीलाई ‘लज्जास्पद र अनुचित’ भन्दै चीनलाई अपमानको जिम्मेवार ठहर्याएर नेपालको मर्यादाको रक्षा गर्न सरकारलाई आग्रह गरे । उनले भने, ‘यो केवल कूटनीतिक चुक मात्र होइन; यो हाम्रो राष्ट्रमाथिको प्रत्यक्ष अपमान हो ।’
नेपाली नागरिकहरूले आफ्नो रिस व्यक्त गर्न सामाजिक सञ्जालको प्रयोग गरेका छन्, धेरैले राजदूत चेनलाई निष्कासन गर्न माग गर्दै चीनलाई लगातार नेपालको सार्वभौमसत्ता र संघर्षको अनादर गरेको आरोप लगाएका छन् । केहीले त नेपालसँगको चीनको साझेदारीको इमानदारीमाथि नै प्रश्न उठाएका छन्, यस घटनालाई बेइजिङको नेपाली जीवनप्रतिको अन्तर्निहित अवहेलनाको प्रमाणको रूपमा औंल्याएका छन् ।
यस मुद्दामा चिनियाँ सरकारको मौनताले आक्रोशलाई अझ बढाएको छ, न्यायको माग झनै जोडदार बन्दै गएको छ । धेरैले नेपाल सरकारलाई कडा रुप अपनाउन र चीनलाई अब उप्रान्त देशलाई तुच्छ ठान्न नदिन आग्रह गरिरहेका छन् ।
यस घटनाले एक तीतो स्वाद छोडेको छ, चीनको तथाकथित नेपालसँगको ‘मैत्री’ शोषण र प्रभुत्वको लागि एक मुखौटा मात्र हो भन्ने बढ्दो चिन्तासहित । दबाब बढ्दै जाँदा, नेपाल सरकार अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चमा देशको सम्मान रक्षा गर्ने आफ्नो दृढताको महत्वपूणर् परीक्षाको सामना गरिरहेको छ ।